Ποιός είναι ο σκοπός της Μετάνοιας ;

        Ποιός είναι ο σκοπός της Μετάνοιας;

Μετάνοια δεν είναι μόνο η αλλαγή του νου αλλά κυρίως του τρόπου ζωής. Η ειλικρινής μετάνοια στηρίζεται στην ταπείνωση και την αρχοντιά, καθαρίζει το υποσυνείδητο και το συνειδητό, την πρόθεση¹ και την πραγματοποίηση της αμαρτωλής σκέψης.

Τα στάδια της Μετάνοια είναι τρία: α) η συνειδητοποίηση του λάθους β) η απόφαση για αλλαγή και γ) η πραγματοποίηση αυτής της αλλαγής.

Σκοπός της μετάνοιας είναι η συγχώρηση, η επανένταξη δηλαδή του αμαρτωλού, στο σώμα του Χριστού², στην Εκκλησία. Πολύ βοηθάει το προσωπικό³ παράδειγμα και η διακριτική ανιδιοτελής αγάπη καθόλου όμως η κατάκριση⁴, η επιθετική και κακόβουλη κριτική, που σκοπό έχει να προσβάλει τον φταίχτη, ταυτίζοντας την πράξη⁵ του αμαρτωλού με το πρόσωπο.

Θετικά παραδείγματα μετάνοιας είναι ο Δαβίδ⁶, ο Ζακχαίος⁷, ο Σαούλ⁸, ο απόστολος Πέτρος⁹, ο άσωτος γιος της γνωστής παραβολής του « φιλεύσπλαχνου πατέρα »¹⁰, η οσία Μαρία η Αιγυπτία¹¹ ενώ αρνητικό παράδειγμα είναι ο Ιούδας ο Ισκαριώτης¹², ο οποίος κρεμάστηκε για να γλυτώσει από τις τύψεις.

Το μυστήριο της Μετάνοιας (εξομολόγηση ), είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επάξια συμμετοχή μας στη Θεία Ευχαριστία.

                                 

1. Η Εκκλησία δίνει βάρος και στα κατά διάνοιαν αμαρτήματα, αφού διαβάζουμε στην αγία Γραφή ότι « … πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρός  τό ἐπιθυμῆσαι αὐτήν ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτήν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ »          ( Ματθ. 5,28 ) και μάλιστα στην Παλαιά Διαθήκη λέει « ἀπόστρεψον ὀφθαλμόν ἀπό γυναικός εὐμόρφου καί μή καταμάνθανε κάλλος  ἀλλότριον· ἐν κάλλει γυναικός πολλοί ἐπλανήθησαν, καί ἐκ τούτου φιλία ὡς πῦρ ἀνακαίεται » ( Σοφ. Σειράχ 9,8 ).

2. « ²²… καί αὐτόν ( Χριστόν ) ἔδωκε κεφαλήν ὑπέρ πάντα τῇ ἐκκλησίᾳ· ²³ ἥτις ἐστί τό σῶμα αὐτοῦ, τό πλήρωμα τοῦ τά πάντα ἐν πᾶσι πληρουμένου » ( Εφεσ. 1,22-23 ) και « … αὐτός ( ὁ Χριστός ) ἐστιν ἡ κεφαλή τοῦ σώματος, τῆς ἐκκλησίας· … » ( Κολοσ. 1,18 ) και « … ἔτι ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν Χριστός ὑπέρ ἡμῶν ἀπέθανε » ( Ρωμ. 5,8 ).

3. Είναι η χάρη του Θεού που δωρίζεται στους συνειδητούς χριστιανούς, οι οποίοι μετέχουν στα ιερά μυστήρια της Εκκλησίας κι όχι οι εγωκεντρικές ατομικές δεξιότητες. Ο απόστολος Παύλος προτρέπει τους χριστιανούς « μιμηταί μου γίνεσθε, καθώς κἀγώ Χριστοῦ » ( Α΄ Κορ. 11,1 ).

4. Οι χριστιανοί δεν έχουν δικαίωμα να κρίνουν τους συνανθρώπους τους γιατί η κρίση ανήκει μόνο στο Θεό και το παρελθόν ούτε εγγυάται, ούτε καθορίζει το μέλλον μας. Ο Κύριος λέει « ¹ μή κρίνετε ἵνα μή κριθῆτε ² ἐν ᾧ γάρ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε, … » ( Ματθ. 7,1-2 ) και ο απόστολος Παύλος συνεχίζει « διό ἀναπολόγητος εἶ, ὦ ἄνθρωπε πᾶς ὁ κρίνων· ἐν ᾧ γάρ κρίνεις τόν ἕτερον, σεαυτόν κατακρίνεις· τά γάρ αὐτά πράσσεις ὁ κρίνων » ( Ρωμ. 2,1 ). Όλοι είμαστε αμαρτωλοί, γι’ αυτό « … ὁ ἀναμάρτητος ὑμῶν πρῶτος βαλέτω λίθον ἐπ’ αὐτήν » ( Ιωάν. 8,7 ).

5. « ὁ ποιῶν τήν ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν, … » ( Α΄ Ιωάν. 3,8 ) και « τά ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας θάνατος, … » ( Ρωμ. 6,23 ) και « ⁹ ἤ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι; μή πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοί οὔτε μαλακοί οὔτε ἀρσενοκοῖται ¹⁰ οὔτε πλεονέκται οὔτε κλέπται οὔτε μέθυσοι, οὐ λοίδοροι οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ οὐ κληρονομήσουσι » ( Α΄ Κορ. 6,9-10 ) και « ²⁹ πεπληρωμένους πάσῃ ἀδικίᾳ, πορνείᾳ πονηρίᾳ πλεονεξίᾳ κακίᾳ μεστούς φθόνου φόνου ἔριδος δόλου κακοηθείας, ψιθυριστάς, ³⁰ καταλάλους,  θεοστυγεῖς, ὑβριστάς, ὑπερηφάνους, ἀλαζόνας, ἐφευρετάς κακῶν, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ³¹ ἀσυνέτους, ἀσυνθέτους, ἀστόργους, ἀσπόνδους, ἀνελεήμονας » ( Ρωμ. 1,29-31 ).

6. Ο προφητάναξ μετάνιωσε, για τη μοιχεία του με τη Βηρσαβεέ ( Β΄ Βασιλειών 11,4 ) και τη δολοφονία του συζύγου της Ουρία του Χετταίου ( Β΄ Βασιλ. 11,24 ), μετά τον έλεγχο από τον προφήτη Νάθαν  ( Β΄ Βασιλ. 12,1-14 ) και το θάνατο του παιδιού του ( Β΄ Βασιλειών 12,18 ).

7. Ο τελώνης μόλις συνάντησε το Χριστό, δεν προσπάθησε να δικαιολογήσει τις αδικίες που είχε κάνει ως φοροεισπράκτορας αλλά είπε « ἰδού τά ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου, Κύριε, δίδωμι τοῖς πτωχοῖς, καί εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν » ( Λουκ. 19,8 ).

8. Ο απόστολος Παύλος από διώκτης, « … καθ’ ὑπερβολήν ἐδίωκον τήν ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ » ( Γαλάτ. 1,13 ), μεταστράφηκε στη Δαμασκό ( Πράξ. 9,18 ), έγινε απόστολος, πέρασε πολλούς κινδύνους    « ²⁴ ὑπό Ἰουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα παρά μίαν ἔλαβον, ²⁵ τρίς ἐρραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρίς ἐναυάγησα, νυχθήμερον ἐν τῷ βυθῷ πεποίηκα· ²⁶ ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις ληστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις· ²⁷ ἐν κόπῳ καί μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις  πολλάκις, ἐν λιμῷ καί δίψει, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καί γυμνότητι· » ( Β΄ Κορινθ. 11,24-27 ) και αποκεφαλίστηκε μετά τη β΄ φυλάκισή του στη Ρώμη, « τόν  ἀγῶνα τόν καλόν ἠγώνισμαι, τόν δρόμον τετέλεκα, τήν πίστιν τετήρηκα » ( Β΄ Τιμοθ. 4,7 ).

9. Ο απόστολος Πέτρος αρνήθηκε τρεις φορές το Χριστό, στην αυλή του παλατιού του αρχιερέα Καϊάφα, ενώ ο Κύριος, καταδικαζόταν σε θάνατο από το μεγάλο συνέδριο των ιουδαίων. Στη δεύτερη άρνηση « … ἠρνήσατο μεθ’ ὅρκου … » και στην τρίτη άρνηση « ἤρξατο καταθεματίζειν καί ὀμνύειν … » ο Πέτρος και όταν λάλησε ο πετεινός, θυμήθηκε τα λόγια τοῦ Ιησού και « … ἔκλαυσε πικρῶς » ( Ματθ. 26,69-75 ).

10. Λουκ. 15,11-32 και « … πάτερ, ἥμαρτον εἰς τόν οὐρανόν καί ἐνώπιόν σου καί οὐκέτι εἰμί ἄξιος κληθῆναι υἱός σου » ( Λουκ. 15,21 ).

11. Στα χρόνια Ιουστινιανού 550 μ.Χ. στην Αίγυπτο, στα Ιεροσόλυμα, στην έρημο για 47 χρόνια και με αββά Ζωσιμά. Γιορτάζει την ε΄ Κυριακή των νηστειών.

12. « καί ρίψας τά ἀργύρια ἐν τῷ ναῷ ἀνεχώρησε, καί ἀπελθών ἀπήγξατο »  ( Ματθ. 27,5 ) και « … πρηνής γενόμενος ἐλάκησε μέσος, καί ἐξεχύθη πάντα τά σπλάγχνα αὐτοῦ » ( Πράξ. 1,18 ).

                                  Βιβλιογραφία

           1. Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ Ο΄, ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΑΘΗΝΑΙ 1981

           2. Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ, Μετάφραση από τα πρωτότυπα κείμενα, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ 1997

           3. Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, Το πρωτότυπο κείμενο με μετάφραση στη δημοτική, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ 1989

4. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ, ΑΘΗΝΑΙ 1968

           5. http://el.wikipedia.org/wiki