Γνωριμία με τον Τωβίτ

Ο Τωβίτ

            Το « κακό¹ » που βασανίζει τους ανθρώπους, σκανδαλίζει όσους παρατηρούν την « απραξία² » του πανάγαθου Δημιουργού³, με την Πρόνοια⁴ και τη Θεία Οικονομία⁵ του. Ο ορθολογισμός των ανθρώπων, η έλλειψη εμπιστοσύνης στο Θεό, η αποσπασματική γνώση και η ασθενική συνείδηση, οδηγούν σε σφαλερά συμπεράσματα.

             Ο Τωβίτ ήταν ένας ισραηλίτης που ακολούθησε το δρόμο της αλήθειας και της δικαιοσύνης κι έκανε πολλές ελεημοσύνες προς τους συγγενείς και προς τους συμπατριώτες του⁶. Ο Θεός είχε υποσχεθεί στον εκλεκτό λαό του ότι θα επιβραβεύει όσους τηρούν τις εντολές του⁷, όμως ο δίκαιος Τωβίτ όχι μόνο έχασε την περιουσία του αλλά και την όρασή του για 8 χρόνια, ενώ δέχτηκε και τα πικρά σχόλια της γυναίκας του:            « κι εσύ τί κέρδισες με τις ελεημοσύνες σου και τα καλά σου έργα; »⁸.

            Το μαρτύριο των δίκαιων δημιουργεί απορίες στους θεατές και ψάχνουν να βρουν την αιτία⁹ μόνο με την λογική τους. Για όσους μελετούν την αγία Γραφή κι εμπιστεύονται τη Θεία Πρόνοια, όλα έχουν ένα θετικό σκοπό¹⁰. Ο πιστός που υπομένει τις δοκιμασίες του Θεού δοξάζοντάς τον¹¹, αμείβεται όχι μόνο στην άλλη ζωή¹², αλλά και σ’αυτή τη ζωή¹³. Όποιος βοηθάει διακριτικά¹⁴ τους συνανθρώπους του που πεινάνε ή βρίσκονται σε δυσκολίες¹⁵, « σώζεται από τον πρόωρο θάνατο και καθαρίζεται από την αμαρτία »¹⁶.

             Το βιβλίο του Τωβίτ έχει πολλά¹⁷ να διδάξει σε όλους τους χριστιανούς. Είναι δύσκολο σε χρόνους δοκιμασίας οι ευσεβείς να υπομένουν καρτερικά και να δοξάζουν τον Θεό. Είναι δυσκολότερο σε περιόδους διωγμών ο άνθρωπος να βοηθάει το συνάνθρωπό του με θυσίες προσωπικές. Ο Τωβίτ εφάρμοσε¹⁸ τις εντολές του Θεού κι έφυγε από τη ζωή με τιμές.          

1.   Το ατομικό ή κοινωνικό «κακό», ως αμαρτία ή πόνος είναι μια πραγματικότητα που ζούμε καθημερινά.

2.   Το πρόβλημα της Θεοδικίας μας συγκλονίζει, όταν βλέπουμε τις συνέπειες του «κακού» ιδιαίτερα στους ανθρώπους του Θεού. ( Θ.Η.Ε τ.6,σ.155-156 ).

3.   « καί εἶδεν ὁ Θεός τά πάντα, ὅσα ἐποίησεν, ... καλά λίαν » ( Γέν. 1,31 ).

4.   « ... τόν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς καί βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους » Ματθ. 5,45 και 6,26-33.

5.   Ο Θεός, μετά την απόφαση των πρωτοπλάστων να ζήσουν μακριά του, δίνει μια δεύτερη ευκαιρία στους ανθρώπους να σωθούν και το σχέδιο αυτό αποκαλύπτεται στην Παλαιά Διαθήκη, στην Καινή Διαθήκη και στην περίοδο της Εκκλησίας. Ο Χριστός είναι ο σωτήρας του κόσμου ( Ησ. 49,6 και Ιωάν. 4,42 ).

6.   Τωβίτ 1,3.

7.   « ποιῶν ἔλεος ... τοῖς ἀγαπῶσίν με καί τοῖς φυλάσσουσιν τά προστάγματά μου » ( Έξ. 20,6 ).

8.   « ποῦ εἰσιν αἱ ἐλεημοσύναι σου καί αἱ δικαιοσύναι σου; ἰδού γνωστά πάντα μετά σοῦ » ( Τωβ. 2,14 ).

9. « τίς ἥμαρτεν, οὗτος ἤ οἱ γονεῖς αὐτοῦ; ... οὔτε οὗτος ἥμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ’ ἵνα φανερωθῇ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ ... » ( Ιωάν. 9,2-3 ).

10.                        « τοῖς ἀγαπῶσι τόν Θεόν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν » ( Ρωμ. 8,28 ).

11.                        ( Τωβίτ 4,19 ). Αυτός που εμπιστεύεται τον Θεό προγεύεται τη σωτηρία που χαρίζει η Εκκλησία και ζει στον « παράδεισο », παρά τα βάσανα που υφίσταται. Οι μάρτυρες ζουν υπακούοντας στο θέλημα του Θεού και όχι μόνο δεν παραπονούνται για την περιουσία, την εργασία, τα αγαπημένα τους πρόσωπα, την υγεία, που τους έχουν στερήσει οι βασανιστές τους, αλλά χωρίς ίχνος θλίψης ομολογούν « ἐμοί γάρ τό ζῆν Χριστός καί τό ἀποθανεῖν κέρδος » ( Φιλιπ. 1,21 ). Οι πρώτοι χριστιανοί έβλεπαν μαζί με τη Σταύρωση και την Ανάσταση του Χριστού, γι’αυτό και σκάλιζαν στις σαρκοφάγους το ΧΡ μαζί με το ΑΩ στεφανωμένα.

12.  « ζωήν αἰώνιον δίδωμι ... » ( Ιωάν. 10,28 ).

13.                        Ο Ιώβ ευλογήθηκε ιδιαίτερα από τον Θεό: « ¹² ὁ δέ Κύριος εὐλόγησεν τά ἔσχατα Ιώβ ἤ τά ἔμπροσθεν· ... ¹³ γεννῶνται δέ αὐτῷ υἱοί ἑπτά καί θυγατέρες τρεῖς· » ( Ιώβ. 42,12-13 ).

14.                        Πρέπει ταπεινά να υπηρετούμε τους συνανθρώπους μας, έχοντας πάντα στην καρδιά μας τον λόγο του αποστόλου Παύλου: « τί έχεις που δεν το έλαβες; Κι αν το έλαβες γιατί καυχιέσαι σαν να μη το έλαβες; » ( Α΄ Κορ. 4,7 ).

15.                        Οι ελεήμονες μακαρίζονται ( Ματθ. 5,7 ) και στην περικοπή της Κρίσεως λέγεται ότι θα κληρονομήσουν την « ἡτοιμασμένην βασιλείαν» ( Ματθ. 25,35-36 ).

16.  ( Τωβίτ 12,9 ).

17.                        α) « ό,τι δε θέλεις να σου κάνουν, μην το κάνεις και συ στους άλλους » ( Τωβίτ 4,15 ). β) Πριν πλαγιάσουν μαζί ο Τωβίας και η Σάρρα προσευχήθηκαν στον Θεό και ζήτησαν το έλεός του ( Τωβίτ 8,7-9 ) όπως αντίστοιχα και ο απόστολος Παύλος προτρέπει: « εἴτε ἐσθίετε εἴτε πίνετε εἴτε τί ποιεῖτε, πάντα εἰς δόξαν Θεοῦ ποιεῖτε » ( Α΄ Κορ. 10,31 ).

18.                        ( Τωβίτ 1,16-18  ) και « ἴδετε τί ἐλεημοσύνη ποιεῖ, καί τί δικαιοσύνη ρύεται ... » ( Τωβίτ 1,16 ).