Μπορεί να κρατάει ουδετερότητα ένας χριστιανός ;

               « Ὁ μή ὤν μετ’ ἐμοῦ κατ’ ἐμοῦ ἐστι¹ »

            Στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο, ο Κύριος μετά  τη θεραπεία του δαιμονισμένου τυφλού και κωφάλαλου², απαντώντας στους εμπαθείς Φαρισαίους ότι διώχνει τα δαιμόνια με τη δύναμη του Βεελζεβούλ, του άρχοντα των δαιμονίων, είπε: « όποιος δεν είναι με το μέρος μου είναι εναντίον μου, κι όποιος δε μαζεύει μαζί μου σκορπίζει ». Στο κατά Μάρκον ευαγγέλιο, όταν ο Ιωάννης αναφέρει στον Ιησού ότι εμποδίσαμε κάποιον ο οποίος δεν ήταν δικός μας³, να βγάζει δαιμόνια επικαλούμενος το όνομά σου, ο Κύριος απάντησε « όποιος δεν είναι εναντίον μας είναι με το μέρος μας⁴ ». Από τα δυο παραπάνω χωρία, συμπεραίνουμε ότι δεν είναι δυνατόν ένας ταυτόχρονα να λέει ότι είναι με το Χριστό και κάποιο μέρος από τη ζωή του να το αφιερώνει στα έργα του σατανά. Επίσης όποιος στην πράξη εφαρμόζει τις εντολές του Θεού, χωρίς τις τυπικές πιστοποιήσεις⁵, υπηρετεί το έργο του Θεού και έχει τη χάρη που δωρίζει ο Κύριος στους εργάτες της Βασιλείας του.

            Δεν υπάρχει ουδετερότητα⁶ μπροστά στην επιλογή να ζήσουμε με το Χριστό⁷ και την Εκκλησία⁸ του ή να ακολουθήσουμε το δρόμο της αμαρτίας⁹ με τις οδυνηρές συνέπειές¹⁰ της. Πολλές φορές από φόβο για τις συνέπειες των λόγων ή των έργων μας ή αποβλέποντας σε κάποιο «ατομικό κέρδος», κάνουμε ότι δεν αντιλαμβανόμαστε το κοινωνικό κακό που βασανίζει τους συνανθρώπους μας και μάλιστα τους αδύναμους. Η απραξία¹¹ μπροστά στο κακό¹² που συμβαίνει γύρω μας, ή η ανοχή¹³, είναι συμμετοχή¹⁴ σ’ αυτό,  και όχι ιδανική στάση¹⁵ για το συνειδητό χριστιανό¹⁶, ο οποίος αγωνίζεται ως περαστικός¹⁷ και διαχειριστής¹⁸ των αγαθών του Θεού.

            1. « ὁ μή ὤν μετ’ ἐμοῦ κατ’ ἐμοῦ ἐστι, καί ὁ μή συνάγων μετ’ ἐμοῦ σκορπίζει » ( Ματθ. 12,30 ).

             2. Ματθ. 12,22.

           3. Υπήρχε ο κύκλος των μαθητών του αγίου Ιωάννου του προδρόμου, στον οποίο ανήκε και ο Απολλώς ( Πράξ. 18,24-25 ) και άλλοι, όπως ο λευΐτης από την Κύπρο ο Ιωσής, ο αποκαλούμενος Βαρνάβας ( Πράξ. 4,36 ), οι οποίοι μελετούσαν την Παλαιά Διαθήκη, τηρούσαν τις εντολές του Θεού και αργότερα εντάχθηκαν στην Εκκλησία του Χριστού.

           4. « ὅς γάρ οὐκ ἔστι καθ’ ἡμῶν, ὑπέρ ἡμῶν ἐστιν »   ( Μάρκ. 9,40 ).

            5. Η ποντιακής καταγωγής αγία γερόντισσα Ελπίδα, η « διά Χριστόν σαλή » αγία γερόντισσα Ταρσώ και η αγία γερόντισσα Παρθενία στο Δαδί, είναι σύγχρονα ζωντανά παραδείγματα χριστιανών με έκτακτα χαρίσματα από το Θεό, παρά την ιδιαίτερη συμπεριφορά τους, που ξένιζε πολλούς « χριστιανούς των τύπων ».

            6. « Οὐδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν· ἤ γάρ τόν ἕνα μισήσει καί τόν ἕτερον ἀγαπήσει, ἤ ἑνός ἀνθέξεται καί τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει »  ( Ματθ. 6,24 ) και ( Λουκ. 16,13 ). Πολλές φορές υπάρχει και η λευκή ψήφος, η υποτιθέμενη ουδετερότητα, η οποία όμως ουσιαστικά προστίθεται στη δύναμη της πλειοψηφίας. Π.χ. αν είκοσι άτομα συζητούν για τη δίωξη ενός ατόμου και μετά από ψηφοφορία τρία άτομα είναι υπέρ της δίωξης, ένα κατά και δεκαέξι δηλώνουν λευκό, στο τέλος η απόφαση, με την τυπική πλειοψηφία, θα είναι  υπέρ της δίωξης.

            7. « ²⁵… ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καί ἡ ζωή· ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ κἄν ἀποθάνῃ ζήσεται, ²⁶ καί πᾶς ὁ ζῶν καί πιστεύων εἰς ἐμέ οὐ μή ἀποθάνῃ εἰς τον αἰῶνα … » ( Ιωάν.  11,25-26 ) και « … ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή· … » ( Ιωάν. 14,6 ).

            8. « ὅτι ἀνήρ ἐστιν κεφαλή τῆς γυναικός ὡς καί ὁ Χριστός κεφαλή τῆς ἐκκλησίας, … » ( Εφεσ. 5,23 ) και « Οὐδείς γάρ ποτε τήν ἑαυτοῦ σάρκα ἐμίσησεν ἀλλά ἐκτρέφει καί θάλπει αὐτήν, καθώς καί ὁ Χριστός τήν ἐκκλησίαν » ( Εφεσ. 5,29 ). Ο Ωριγένης ( +254 ) δίδασκε ότι έξω από την Εκκλησία, κανένας δεν σώζεται: « … extra Ecclesiam, nemo salvatur » ( In Librum Jesu Nave, Homilia III, P.G. 12,842 ) και ο άγιος Κυπριανός Καρθαγένης ( +258 ) επιβεβαίωνε: « … extra Ecclesiam, nulla salus  ( est ) » ( P.L. 3,1167 ). Αργότερα ο άγιος Αμβρόσιος Μεδιολάνων ( +397 ) είπε ότι « όπου υπάρχει η Εκκλησία, δεν υπάρχει θάνατος αλλά ζωή αιώνια » ( P.L. 14,1082 IN PSALMUM XL ENARRATIO ) και ο άγιος Αυγουστίνος Ιππώνος ( +430 ) επαυξάνει λέγοντας « Κανένας δε μπορεί να βρει τη σωτηρία παρά μέσα στην καθολική Εκκλησία. Έξω από την καθολική Εκκλησία κάποιος μπορεί να τα έχει όλα εκτός από τη σωτηρία » ( P.L. 43,695 SERMO AD CAESAREENSIS ECCLESIAE PLEBEM ).

          9. « ὁ ποιῶν τήν ἁμαρτίαν ἐκ τοῦ διαβόλου ἐστίν, ὅτι ἀπ’ ἀρχῆς ὁ διάβολος ἁμαρτάνει » ( Α΄ Ιωάν. 3,8 ).

          10. « τά γάρ ὀψώνια της ἁμαρτίας θάνατος » ( Ρωμ. 6,23 ).

          11. « ⁴¹ τότε ἐρεῖ καί τοῖς ἐξ εὐωνύμων· πορεύεσθε ἀπ’ ἐμοῦ οἱ κατηραμένοι εἰς τό πῦρ το αἰώνιον τό ἡτοιμασμένον τῷ διαβόλῳ καί τοῖς ἀγγέλοις αὐτοῦ. ⁴² ἐπείνασα γάρ, καί οὐκ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καί οὐκ ἐποτίσατέ με, ⁴³ ξένος ἤμην, καί οὐ συνηγάγετέ με, γυμνός, καί οὐ περιεβάλετέ με, ἀσθενής καί ἐν φυλακῇ, καί οὐκ ἐπεσκέψασθέ με » ( Ματθ. 25,41-43 ).

          12. Το κακό που είναι αποτέλεσμα της διακοπής της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό¹⁹, τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται ως αδικία²⁰ μπροστά στο δίκαιο²¹ Θεό και τα δημιουργήματά του.

          13. Πολλές φορές οι χριστιανοί ανέχονται την αδικία όταν συμβαίνει σ’ αυτούς, όπως λέγει και ο απόστολος Παύλος « … λοιδορούμενοι εὐλογοῦμεν, διωκόμενοι ἀνεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλοῦμεν· … » ( Α΄ Κορ. 4,12-13 ). Βλέπομε όμως το Χριστό να ελέγχει το φρουρό που τον ράπισε μπροστά στον αρχιερέα Άννα « … εἰ κακῶς ἐλάλησα, μαρτύρησον περί τοῦ κακοῦ· εἰ δέ καλῶς, τί με δέρεις; » ( Ιωάν. 18,23 ). Οι άγιοι έχουν τη διάκριση να επιλέγουν τη σωστή στάση απέναντι στους διώκτες τους, για το καλό των βασανιστών και των υπολοίπων που γνωρίζουν άμεσα ή έμμεσα το περιστατικό. Οι χριστιανοί μισούν την αμαρτία, αγαπούν²² όμως τον αμαρτωλό και θέλουν να μετανοήσει ώστε να σωθεί.

          14. Ο μέγας Βασίλειος αναφερόμενος στο χωρίο του κατά Λουκάν ευαγγελίου12,18 Καθελῶ μου τάς ἀποθήκας καί μείζονας οἰκοδομήσω και περί πλεονεξίας λέει « Τίς ἐστιν ὁ πλεονέκτης; Ὁ μή ἐμμένων τῇ αὐταρκείᾳ. Τίς δέ ἐστιν ὁ ἀποστερητής; Ὁ ἀφαιρούμενος τά ἑκάστου. Σύ δέ οὐ πλεονέκτης; σύ δέ οὐκ ἀποστερητής; ἅ πρός οἰκονομίαν ἐδέξω, ταῦτα ἴδια σεαυτοῦ ποιούμενος; Ἤ ὁ μέν ἐνδεδυμένον ἀπογυμνῶν λωποδύτης ὀνομασθήσεται· ὁ δέ τόν γυμνόν μή ἐνδύων, δυνάμενος τοῦτο ποιεῖν, ἄλλης τινός ἐστι προσηγορίας ἄξιος; Τοῦ πεινώντος ἐστι ὁ ἄρτος, ὅν σύ κατέχεις· τοῦ γυμνητεύοντος τό ἱμάτιον, ὅ σύ φυλάσσεις ἐν ἀποθήκαις· τοῦ ἀνυποδέτου τό ὑπόδημα, ὅ παρά σοί κατασήπεται· τοῦ χρήζοντος τό ἀργύριον, ὅ κατορύξας ἔχεις. Ὥστε τοσούτους ἀδικεῖς, ὅσοις παρέχειν ἐδύνασο » ( P.G. 31,276-7 ).

          15. « καί μή συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δέ καί ἐλέγχετε » ( Εφεσ. 5,11 ).

          16. Συνειδητός χριστιανός είναι  αυτός που ζει μέσα στη χάρη²³ του Θεού, δηλαδή αγαπάει ανιδιοτελώς²⁴, εμπιστεύεται τη ζωή του στον Κύριο²⁵, είναι ταπεινός²⁶  και ζει αναστάσιμα²⁷.

        17. « οὐ γάρ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν, ἀλλά τήν μέλλουσαν ἐπιζητοῦμεν » ( Εβρ. 13,14 ).

          18. Στην παραβολή των ταλάντων ( Ματθ. 25,14-30 ) ή των δέκα δούλων ( Λουκ. 19,12-26 ), ο Κύριος επιβράβευσε, αυτούς που διαχειρίστηκαν με σωφροσύνη και επαύξησαν τα τάλαντα που τους είχε εμπιστευθεί.

          19. Ο Θεός προειδοποίησε τους πρωτόπλαστους « ἀπό δέ καρποῦ τοῦ ξύλου , ὅ ἐστιν ἐν μέσῳ τοῦ παραδείσου, … Οὐ φάγεσθε ἀπ’αὐτοῦ οὐδέ μή ἄψησθε αὐτοῦ, ἵνα μή ἀποθάνητε » ( Γέν. 3,3 ). Όμως ο όφις διέστρεψε το λόγο του Θεού λέγοντας « Οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε· … ἐν ᾗ ἄν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ’ αὐτοῦ, διανοιχθήσονται ὑμῶν οἱ ὀφθαλμοί, καί ἔσεσθε ὡς θεοί γινώσκοντες καλόν καί πονηρόν » ( Γέν. 3,5 ).

          20. « … ἐκάλεσα ὑμᾶς καί οὐχ ὑπηκούσατε, ἐλάλησα καί παρηκούσατε καί ἐποιήσατε τό πονηρόν ἐναντίον ἐμοῦ καί ἅ οὐκ ἐβουλόμην ἐξελέξασθε » ( Ησ. 65,12 ) και « ⁹ Ἤ οὐκ οἴδατε ὅτι ἄδικοι Θεοῦ βασιλείαν οὐ κληρονομήσουσιν; μή πλανᾶσθε· οὔτε πόρνοι οὔτε εἰδωλολάτραι οὔτε μοιχοί οὔτε μαλακοί οὔτε ἀρσενοκοῖται ¹⁰ οὔτε κλέπται οὔτε πλεονέκται, οὐ μέθυσοι, οὐ λοίδοροι, οὐχ ἅρπαγες βασιλείαν Θεοῦ κληρονομήσουσιν » ( Α΄ Κορ. 6,9-10 ).

           21. « δίκαιος Κύριος ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ … » ( Ψαλμ. 144,17 ).

          22. « ⁵⁹ καί ἐλιθοβόλουν τόν Στέφανον … ⁶⁰ … Κύριε, μή στήσῃς αὐτοῖς τήν ἁμαρτίαν ταύτην … » ( Πράξ. 7,59-60 ).

           23. « ὑπερεπλεόνασε ἡ χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν μετά πίστεως καί ἀγάπης τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ » (Α΄ Τιμόθ. 1,14 ).

          24. Ο Χριστός είπε « ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου ἐν ὅλῃ τῇ καρδίᾳ σου καί ἐν ὅλῃ τῇ ψυχῇ σου καί ἐν ὅλῃ τῇ διανοίᾳ σου· … ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν » ( Ματθ. 22,37 και 39 ). Η δωρεάν και διακριτική αυτή αγάπη, εκδηλώνεται με καλοσύνη²⁸  χωρίς να περιμένουμε οποιαδήποτε ανταλλάγματα ή έστω ευχαριστία από τον ευεργετούμενο. Η αγάπη αυτή φτάνει μέχρι και τη συγχώρηση του εχθρού²⁹.

          25. « … ἐάν ἔχητε πίστιν ὡς κόκκον σινάπεως, ἐρεῖτε τῷ ὄρει τούτῳ μετάβηθι ἐντεῦθεν ἐκεῖ, καί μεταβήσεται, καί οὐδέν ἀδυνατήσει ὑμῖν » ( Ματθ. 17,20 ) και « ἔχοντες τό μυστήριον τῆς πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει » ( Α΄ Τιμόθ. 3,9 ) και « ⁵ … ἐπιχορηγήσατε ἐν τῇ πίστει ὑμῶν τήν ἀρετήν, ἐν δέ τῇ ἀρετῇ τήν γνῶσιν, ⁶ ἐν δέ τῇ γνώσει τήν ἐγκράτειαν, ἐν δέ τῇ ἐγκρατείᾳ τήν ὑπομονήν, ἐν δέ  τῇ ὑπομονῇ τήν εὐσέβειαν, ⁷ ἐν δέ τῇ εὐσεβείᾳ τήν φιλαδελφίαν, ἐν δέ τῇ φιλαδελφίᾳ τήν ἀγάπην » ( Β΄ Πέτρου 1,5-7 ).

          26. « ὁ Θεός ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, ταπεινοῖς δέ δίδωσι χάριν » ( Παροιμ. 3,34 και Ιακ. 4,6 ) και « μακάριοι οἱ πτωχοί τῷ πνεύματι, ὅτι αὐτῶν ἐστιν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν » ( Ματθ. 5,3 ).

        27. « ἐπ’ ἐλπίδι ζωῆς αἰωνίου, … » ( Τίτ. 1,2 ) και « Εὐλογητός ὁ Θεός … ὁ … ἀναγεννήσας ἡμᾶς εἰς ἐλπίδα ζῶσαν δι’ ἀναστάσεως Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκ νεκρῶν » ( Α΄ Πέτρου 1,3 ) και « Νυνί δέ Χριστός ἐγήγερται ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο » ( Α΄ Κορ. 15,20 ).

           28. « … ὁ ἐλεῶν ἐν ἱλαρότητι » ( Ρωμ. 12,8 ) και « … ἱλαρόν γάρ δότην ἀγαπᾷ ὁ Θεός » ( Παροιμ. 22,8^α και Β΄ Κορ. 9,7 ).

          29. « … ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς » ( Λουκ. 6,27 ).

                                    Βοηθήματα

1. Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ Ο΄, ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΑΘΗΝΑΙ 1981

2. Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ, Μετάφραση από τα πρωτότυπα κείμενα, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ 1997

3. Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ, Το πρωτότυπο κείμενο με μετάφραση στη δημοτική, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, ΑΘΗΝΑ 1989

       4. ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ, Παν. Ν. Τρεμπέλα, έκδοσις τρίτη, Αδελφότης Θεολόγων ο «Σωτήρ», ΑΘΗΝΑΙ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 1979

             5. PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS, J.-P.MIGNE, PATROLOGIAE LATINAE TOMUS III, 1886.

             6. PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS, J.-P.MIGNE, PATROLOGIAE GRAECAE TOMUS XII, 1862.

            7. PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS, J.-P.MIGNE, PATROLOGIAE LATINAE TOMUS XIV, 1845.

             8. PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS, J.-P.MIGNE, PATROLOGIAE GRAECAE TOMUS XXXI, 1857.

             9. PATROLOGIAE CURSUS COMPLETUS, J.-P.MIGNE, PATROLOGIAE LATINAE TOMUS XLIII, 1865.

           10. The Concise Oxford Dictionary of World Religions, 1997.

          11. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ, ΤΟΜΟΣ 5ος, ΑΘΗΝΑΙ 1964.

            12. http://el.wikipedia.org/wiki